"Een als stadstuin ingerichte zuiveringsinstallatie, die middels een botanische zuivering het water reinigt van 80.000 inwoners van Groningen en het UMCG.
WAAROM?
Er is een groeiende grondstoffenschaarste, een gebrek aan water en fosfaten. Van zoet water verwacht men in 2030 een tekort van 40%, terwijl de vraag naar fosfaten rond 2050 groter zal zijn dan het aanbod. Lang geleden waren grondstoffen, water en afvalstromen onderdeel van een lokaal systeem van nutriënten - voedsel - fecaliën - nutriënten. Maar door de explosieve groei van steden zijn deze systemen in omvang en aantal gestegen, losgekoppeld van de stedelijke ontwikkeling en worden ze sindsdien lineair georganiseerd.
Zuiveringstechnieken ontwikkelen zich echter snel, dus het lijkt de moeite waard om onze systemen van reiniging en afvalverwerking te herzien - zo laten inspirerende voorbeelden als de botanische zuivering in Boedapest ons zien. Een groene oase als basis van de zuivering? Een overdekte stadstuin als technische en ruimtelijke oplossing?
WAT?
Om schaarste en verspilling tegen te gaan is het noodzakelijk om onze watersystemen weer tot groene, sluitende kringlopen te maken: we winnen grondstoffen uit afvalwater en zuiveren dit water vervolgens tot drinkwater. Reststromen besteden we nuttig: gas dat vrij komt uit vergisting is brandstof voor de installatie, restwarmte wordt verwarming voor de nabij gelegen gebouwen. De gewonnen fosfaten benutten we weer als nutriënt voor het kweken van voedsel. Een geschikte locatie voor dit ‘Zuiver Park’ vinden we bij het UMCG: het past in een trend van zorginstellingen en ziekenhuizen om water lokaal te zuiveren, vooral vanwege medicijnresten. Een gezonde, groene omgeving versnelt bovendien het herstel van patiënten.
HOE?
Een waterzuivering als park: de techniek creëert mogelijkheden om het watersysteem compacter en nuttiger te organiseren. Niet buiten maar in de stad gebruiken we de verbetering van het watersysteem als ontwerpopgave om ruimtelijke kwaliteit toe te voegen aan de publieke ruimte. Zuiver Park zuivert het afvalwater van 80.000 inwoners, maar creëert tevens uitzonderlijke openbare ruimte: een botanische tuin als techniek van zuivering. We ontwerpen de zuivering als een groene wandelroute langs vier plekken met een eigen identiteit: een ‘geurplein’, een ‘klim- en klauterplein’, een ‘eetbaar plein’ en een ‘zwemplein’. De route vormt een nieuwe publieke sfeer, waarin we het proces van zuiveren van dichtbij kunnen meemaken. De vegetatie verandert naarmate de stappen van zuivering elkaar opvolgen, we zien het water letterlijk schoon worden. Het Zuiver Park maakt duidelijk dat we met integrale ruimtelijke studies en ontwerpen, oplossingen kunnen verzinnen voor grootschalige duurzame opgaven. Zo kunnen we weer daadwerkelijk spreken van een waterkringloop en zien we afvalwater natuurlijk weer als ‘grondstoffenrijk’ water."
projectnaam
ZUIVERPARK
jaartal
2016-2019
locatie
Groningen
provincie
Nederland
externe link
in samenwerking met
Clemens Bernard [docent AvB Groningen] + Evert Kolpa [van Bergen Kolpa architecten - mentor]
video